Borcu Yoktur Belgesi Nedir?

Borcu yoktur belgesi ya da bir diğer adı ile borç durum yazısı mükellefin güncel olarak borç durumunu gösteren resmî bir belgedir. Vergi borcunun olup olmadığının bir göstergesi olarak ifade edilen varsa borcu kanıtlayan belgeye denmektedir.

Borcu Yoktur Belgesinin Yasal Dayanağı Nedir?

Borç durum yazısı resmî işlemlerde vergi mükellefinden talep edilir. Bu bağlamda 5271 sayılı Ceza Kanunu kapsamında görevlendirilen avukatın, sunmuş olduğu hizmetin karşılığında Bakanlık tarafından ödeme yapılacağı esnada ibraz edilen serbest meslek makbuzu ve gider pusulalarının toplamı belli bir meblağa ulaştığında bahse konu belgenin ibraz edilmesi gerekmektedir.

Aşağıda alıntılanan Tahsilat Genel Tebliği’nin Birinci Kısım, İkinci Bölümünde yer alan V. Amme Alacağı Ödenmeden Yapılmayacak İşlemler ile İşlem Yapanların Sorumlulukları başlıklı düzenlemeye uyarınca borcu yoktur belgesinin ibraz edilmesi gerekmektedir.

6183 sayılı Kanunun 28/11/2017 tarihli ve 7061 sayılı Bazı Vergi Kanunları ile Diğer Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanunun 7 nci maddesiyle değişen ve 1/1/2018 tarihi itibarıyla yürürlüğe giren 22/A maddesinde “Maliye Bakanı, aşağıdaki ödeme ve işlemlerde, Maliye Bakanlığına bağlı tahsil dairelerine vadesi geçmiş borcun bulunmadığına ilişkin belge aranılması ve yapılacak ödemelerden istihkak sahiplerinin amme borçlarının kesilerek ilgili tahsil dairesine aktarılması zorunluluğu ile kesintilere asgari tutar ve oran getirmeye, kapsama girecek amme alacaklarını tür, tutar, ödeme ve işlemler itibarıyla topluca veya ayrı ayrı tespit etmeye, zorunluluk getirilen ödeme ve işlemlerde hangi hallerde bu zorunluluğun aranılmayacağını ve uygulamaya ilişkin usul ve esasları belirlemeye yetkilidir.

1. 10/12/2003 tarihli ve 5018 sayılı Kamu Malî Yönetimi ve Kontrol Kanununa tabi kamu idareleri ile bu idarelere bağlı döner sermaye işletmelerinin yapacağı her türlü ödemelerde,

2. 4/1/2002 tarihli ve 4734 sayılı Kamu İhale Kanunu kapsamına giren kurumlar ile kamu tüzel kişiliğini haiz kurum ve kuruluşların (meslekî kuruluşlar ve vakıf yükseköğretim kurumları hariç) mal veya hizmet alımları ile yapım işleri nedeniyle hak sahiplerine yapacakları ödemelerde,

3. Kanun, kararname ve diğer mevzuatla nakdi olarak sağlanan Devlet yardımları, teşvikler ve destekler nedeniyle yapılacak ödemelerde,

4. 2/7/1964 tarihli ve 492 sayılı Harçlar Kanununa ekli tarifelerde yer alan ticaret sicil harçlarından kayıt ve tescil harçları, noter harçlarından senet, mukavelename ve kâğıtlardan alınan harçlar, tapu ve kadastro harçlarından tapu işlemlerine ilişkin alınan harçlar, gemi ve liman harçları ile (8) sayılı tarifeye konu harçlar (diploma harçları hariç) ve trafik harçlarına mevzu işlemlerde,

5. 26/5/1981 tarihli ve 2464 sayılı Belediye Gelirleri Kanununda yer alan bina inşaat harcı ve yapı kullanma izin harcına mevzu işlemlerde.

Bu madde kapsamında zorunluluk getirilen ödemelere ilişkin olarak işçi ücreti alacakları hariç olmak üzere, yapılacak her türlü devir, temlik ve el değiştirme, Maliye Bakanlığına bağlı tahsil dairelerine vadesi geçmiş borcu karşılayacak kısım ayrıldıktan sonra kalan kısım üzerinde hüküm ifade eder. Şu kadar ki bu hükmün uygulanmasında diğer kamu idarelerinin alacaklarına karşılık kesinti yapılması gereken hallerde kesinti tutarı garameten taksim olunur.

Takibata selahiyetli tahsil dairesince, bu madde kapsamında getirilen zorunluluğa rağmen borcun olmadığına dair belgeyi aramaksızın ödeme yapanlara ve işlem tesis eden kurum ve kuruluşlara dört bin Türk lirası idari para cezası verilir. İdari para cezası, ilgilisine tebliğ tarihinden itibaren bir ay içinde ödenir. İdari para cezasına karşı tebliğ tarihini takip eden otuz gün içinde idare mahkemesinde dava açılabilir.” hükmü yer almaktadır.

Madde hükmü ile bazı ödeme ve işlemler sırasında Bakanlığımıza bağlı tahsil dairelerine vadesi geçmiş borcun bulunmadığına ilişkin belge aranılması zorunluluğu getirmeye Maliye Bakanı yetkili kılınmaktadır.

Borcu Yoktur Belgesinin Geçerlilik Süresi Var Mıdır?

Borç durumunu gösterir belgenin 15 günlük geçerlilik süresi bulunmaktadır. Bu süre dolduğu takdirde yenisinin alınması gerekmektedir.

Borcu Yoktur Belgesi Alınmasının Parasal Sınırı Nedir?

Borcu yoktur belgesi, ibraz edilen serbest meslek makbuzu ve gider pusulalarının toplamının net değil de brüt 5.000,00 TL.ve üzerinde olması halinde talep edilmektedir. Bir başka değişle 5.000,00 TL. altında evrak ibraz edilmesi halinde borcu yoktur belgesi talep edilmeyecektir.

Bu bağlamda 5.000,00 TL. altında evrak ibraz edilen dönemde vergi borcu bulunsa dahi Bakanlıkça yapılacak olan CMK ödemelerinde kesinti yapılmayacaktır.

Yapılandırılmış Vergi Borcu, Borç Durumunu Gösterir Belgede Sorun Yaratır Mı?

Tecil edilmiş amme alacakları, tecil şartlarına uygun olarak ödendiği müddetçe vadesi geçmiş borç olarak dikkate alınmayacağından borç durumu gösterir belgede gözükse dahi Bakanlıkça yapılacak olan CMK ödemelerinde kesinti yapılmayacaktır.

Borcu Yoktur Belgesinin İbraz Edilmemesinde Ne Olur?

Borcu yoktur belgesi ibraz edilmediği takdirde, ilgili avukata CMK ödemesi yapılmayacağı gibi bir sonraki aya ilişkin CMK tahakkuk işlemleri ile ödeme planlaması yapılamadığından, serbest meslek makbuzu ile birlikte ödemeye ilişkin evraklarını teslim eden avukatların ödemeleri gecikecek ve mağduriyetler yaşanacaktır.

Borcu Yoktur Belgesi Kimin Adına Düzenlenmesi Gerekir?

Borcu yoktur belgesi şahsa ait düzenlendiği için kim ödeme talebinde bulundu ise onun adına borcu yoktur belgesinin düzenlenmesi gerekmektedir. Örneğin sigortalı olarak çalışan avukat, CMK görevlendirmelerinden hak etmiş olduğu ücretin ödenmesi talebinde bulunurken serbest meslek makbuzu sahibi işveren avukata ait borcu yoktur belgesini değil de kendi adına düzenlenmiş olan borcu yoktur belgesini ibraz etmesi gerekmektedir.

Nasıl Borcu Yoktur Belgesi Alınır?

Borcu yoktur belgesi, ilgili vergi dairesine gidilerek form doldurmak suretiyle alınabileceği gibi aynı zamanda e-Devlet sistemi üzerinden de alınabilmektedir.

1- www.turkiye.gov.tr internet sitesi üzerinden e-devlet sistemine giriş yapılarak ilgili yerlere T.C. kimlik numarası ile e-Devlet şifresi yazılır.

2- e-Devlete giriş yapıldıktan sonra arama bölümüne “Borç Durum Yazısı Talep Girişi” yazılır ve arama butonu tıklanır.

3- Açılan pencerede “Gelir İdaresi Başkanlığı/Borç Durum Yazısı Talep Girişi” sekmesi tıklanır.

4- Açılan pencerede “Yeni Talep” sekmesi tıklanır.

5- Açılan pencerede;

Dilekçenin Verileceği Kurum / Kuruluş bölümü “Diğer Kurum Kuruluşlara”,

Dilekçenin Verileceği Kurum / Kuruluş Adı bölümü “Denizli Cumhuriyet Başsavcılığı”,

Yazının Talep Nedeni bölümü “6183/22-A /   Kamu Kurum ve Kuruluşlarından Ödeme Alabilmek İçin”,

Yazının Hazırlanacağı Tarih bölümü “Güncel”,

Dilekçe Bitiş Tarihi bölümü “Talepte Bulunduğunuz Tarih”

E-Posta Adresiniz bölümü ise “e-Devlet Sistemine Kayıtlı E-Posta Adresiniz”

olacak şekilde sırasıyla doldurularak Kaydet butonuna tıklanır.

6- Tüm bu işlemlerin tamamlanmasının ardından talebinizin başarılı bir biçimde alındığına dair uyarıdan birkaç saat sonra borcu yoktur belgesi, kayıtlı elektronik posta adresinize mail olarak gönderilecektir.